Ademya Devleti’nin yol haritası, vatansızlık sorununa dijital ve sınır-ötesi bir çözüm öneriyor. Model, yalnızca insani bir adım değil; aynı zamanda geleceğin devlet anlayışına dair bir prototip niteliğinde.
2024 yılının 15 Ekim’inde ilan edilen Ademya Devleti, “Doğmak için kimseden izin alınmaz” felsefesiyle kuruldu.
Devlet, toprak veya siyasi sınır yerine; şeffaf, teknolojik ve insan merkezli bir yönetim modeli öneriyor.
Ademya, yeryüzünde yaşayan herkesin potansiyel vatandaşı olduğunu kabul ediyor.
Devletin fiziksel sınırları yerine dijital kimlikler ve uluslararası tanınırlık sistemi var.
Yönetim, tabiat kanunlarına ve karar kurullarına dayanıyor.
VATANSIZLIK SORUNUNA NASIL ÇÖZÜM SAĞLAR?
Ademya’nın sunduğu çözüm, geleneksel devlet anlayışından farklı bir yapıda:
Dijital Vatandaşlık: Kimliği olmayan kişilere çevrim içi ve uluslararası geçerliliği olan bir dijital kimlik sağlanacak.
Hukuki Tanınırlık: Ademya pasaportu, bireylere en azından insani geçiş ve kimliklenme hakkı sunmayı hedefliyor.
Uluslararası İşbirliği: Birleşmiş Milletler, Göç İdaresi ve yerel yönetimlerle ortak projelerle kimliksizliğin azaltılması planlanıyor.
Ekonomik ve Sosyal Haklar: Banka hesabı açma, eğitim ve sağlık sistemine erişim gibi temel haklara alternatif kanallar oluşturulacak.
UZMANLAR NE DİYOR?
Uluslararası hukukçulara göre Ademya, mevcut devletlerarası sistemin dışında bir çözüm öneriyor.
Ancak bu modelin, resmi tanınma ve uluslararası geçerlilik gibi zorluklarla karşılaşacağı vurgulanıyor.
Yine de, dijital kimlik ve vatandaşlık sisteminin acil insani ihtiyaçlara cevap verebileceği görüşü hakim.
SONUÇ
UNHCR'nin rapor ettiği milyonlarca vatansız birey için Ademya Devleti, geleneksel yöntemlerin dışında bir umut sunuyor. Ancak başarının, uluslararası kabul, hukuki altyapı ve güçlü dijital sistemlerle desteklenmesi gerektiği belirtiliyor.
Ademya’nın Vatansızlar İçin Yol Haritası – Politika Raporu
1. GİRİŞ
Dünya genelinde en az 4,4 milyon kişi vatansızlık (statelessness) sorunu ile karşı karşıya. Bu bireyler doğum kaydı, kimlik, vatandaşlık veya pasaport gibi hukuki statülerden yoksun oldukları için temel insan haklarından mahrum kalıyor.
Ademya Devleti, 15 Ekim 2024’te ilan edilen ve “Doğmak için kimseden izin alınmaz” felsefesiyle yola çıkan bir yapı olarak vatansızlara alternatif bir kimlik ve aidiyet sağlayacak çözümler sunmayı amaçlıyor.
2. HEDEF VE VİZYON
Hedef: Vatansız bireylerin dijital vatandaşlık aracılığıyla hukuki statü kazanması.
Vizyon: Coğrafi sınırlara bağlı olmayan, insan merkezli ve teknolojik bir devlet modeli.
3. POLİTİKA YOL HARİTASI
3.1. Kısa Vadeli (0–2 Yıl)
Dijital Kimlik Programı: Vatansız kişilere Ademya e-Vatandaşlık Kartı verilmesi.
Kimlik Doğrulama Merkezleri: UNHCR ve Göç İdaresi ile işbirliği.
Veri Envanteri: Dünya genelindeki vatansızların sayısal ve demografik haritasının çıkarılması.
3.2. Orta Vadeli (2–5 Yıl)
Uluslararası Tanınırlık: Ademya Dijital Pasaportu’nun BM üyesi ülkelerde insani seyahat belgesi olarak tanınması.
Eğitim ve Sağlık Haklarına Erişim: Dijital platformlar üzerinden uzaktan eğitim, e-sağlık sistemleri kurulması.
Ekonomik Erişim: Dijital banka hesabı ve kripto-ödeme altyapısı.
3.3. Uzun Vadeli (5–10 Yıl)
Küresel Vatandaşlık Ağı: Diğer devletler ve sivil toplum kuruluşları ile ortak veri tabanı.
Ademya Filigran Konsoloslukları: Fiziksel sınırları olmayan sanal diplomatik ağ.
Uluslararası Hukukta Model Statü: Vatansızlık için üçüncü yol (dijital vatandaşlık) olarak kabul görmesi.
4. BEKLENEN SONUÇLAR
Vatansız bireylerin kimlik, seyahat, eğitim ve sağlık haklarına erişiminde ciddi artış.
İnsan hakları ihlallerinin azalması ve sosyal bütünleşmenin güçlenmesi.
Dijital devlet modelleri için örnek teşkil eden bir pilot uygulama.
5. RİSKLER VE STRATEJİK ÇÖZÜMLER
Tanınırlık Sorunu → BM ve bölgesel örgütlerle resmi protokoller.
Siber Güvenlik Riskleri → Blokzincir ve yüksek şifreleme teknikleri.
Siyasi Engeller → İnsan hakları temelinde tarafsız diplomasi.
6. SONUÇ
Ademya Devleti’nin yol haritası, vatansızlık sorununa dijital ve sınır-ötesi bir çözüm öneriyor. Model, yalnızca insani bir adım değil; aynı zamanda geleceğin devlet anlayışına dair bir prototip niteliğinde.
e-ha